اصول ایمنی در محیط کار - بخش 3
نگهداری و مراقبت از کابلهای جوشکاری: فرسودگی کابلها در کارگاههای جوشکاری زیاد به چشم می خورد و علت آن عدم رعایت اصول حفاظتی در کارگاه می باشد از این رو نکاتی چند در مورد مراقبت از کابل ها را یادآور می شویم:
از تاب خوردن بیش از حد کابل جلوگیری شود.
از سقوط اجسام روی کابل جدا خودداری شود.
از تماس قطعات داغ و پاشیده شدن مذاب روی کابل جلوگیری شود.
حدالمقدور کابل جوشکاری کوتاه و مناسب انتخاب گردد تا علاوه بر افت ولتاژ در اثر طویل بودن، کابلها کمتر دچار آسیب گردند.
از عبور وسایل حمل ونقل و کامیون و غیره از روی کابل جدا خودداری شود و در صورت ضرورت کابل از داخل لوله های فلزی مناسب، به گونه ای که خراشیده نگردد، عبور داده شود.
پس از پایان کار کابلها به طور منظم جمع آوری و در محل مناسب نگهداری شوند.
جوشکاری با گاز:
بدلیل استفاده از گاز نکات زیر بایدمورد توجه قرار گیرد:
الف) بازرسی سیلندر ها:
سالم بودن شیر، عقربه های فشار سنج، شیلنگ ها، وجود در پوش، نصب شیر یک طرفه بعد از مشعل و روی شیلنگ گاز یا اکسیژن و flame arrestor، وسایل مخصوص حمل سیلندر، استاندارد بودن محل نگه داری سیلندر ها، کنترل تاریخ ساخت سیلندر
ب) تفکیک سیلندر ها از یکدیگر بر اساس نوع گاز و انبار کردن آنها به طور جداگانه
ج) نحوه صحیح استفاده:
شامل کنترل فشار استاندارد هر نوع سیلندر در زمان مصرف ، اجتناب از مصرف موادی که ترکیب آنها با گاز موجود حا لت انفجار یا اشتعال بوجود می آورد (به طور مثال مواد چرب با اکسیژن خا لص که ترکیب انفجاری بوجود می آورد) نقل و انتقال صحیح با استفاده از وسایل چرخ دار، بستن کلیه شیرها پس از اتمام کار.
د) وسایل ایمنی لازم:
شامل عینک شیشه رنگی، دستکش چرمی جوشکاری، آچار مخصوص باز وبسته نمودن شیر آلات که در زمان استفاده جرقه ای تولید نکند.
موارد متفرقه:
1. دستگاه سنگ فرز:
از این وسیله در کار های مربوط به جوشکاری استفاده زیادی می شود که در رابطه با آن رعایت نکات زیر الزامی است:
کابل برق دستگاه حتماَ دو شاخه داشته باشد.
صفحه محافظ و دستگیره نصب شده باشد.
در زمان تعویض صفحه سنگ، حتماَ دوشاخه را از برق در آورده باشیم و به کلید دستگاه اکتفا نکنیم.
در زمان کار با دستگاه تا حد امکان آنرا از بدن خود دور نگه داریم.
در زمان کار به نوع صفحه سنگ مورد استفاده توجه نماییم (در نوع 3 میلیمتری امکان شکسته شدن بیشتر است).
تعمیر دستگاه فقط توسط افراد متخصص صورت پذیرد تا بتواند پس از تعمیر دور آنرا اندازه گیری نمایند.
دور سنگ با دور فرز یکسان باشد.
از سنگ فرز سیار بصورت ثابت استفاده نکنید زیرا خطر دزدیدن کار وگیر کردن آن بین حفاظ وشکستگی سنگ را در بر دارد.
قبل از شروع به کار بررسی نمایید که سنگ فرز ترک نداشته باشد.
سنگ مخصوص برش سنگ وموزاییک با نوع مخصوص فلز تفاوت دارد بنابراین برای هر کار از سنگ مخصوص استفاده کنید.
سنگ با ضخامت 6 میلیمتر فقط برای صیقل دادن باید مورد استفاده قرار گیرد.
2) دستگاه گرم کننده الکترود (oven):
از آنجاییکه این دستگاهها برقی می باشند، رعایت موارد ایمنی برق در مورد آنها الزامی است. همچنین به این امر هم باید توجه داشت که به دلیل حرارت بالا در زمان خارج کردن الکترود از دستکش چرمی استفاده شود ودرب آن در زمان کار کردن قفل شود.
3) جوشکاری های خاص:
به طور مثال جوشکاری با گازهای خنثی که متداولترین آن آرگون می باشد، در مورد کار با این مواد باید اطلاعت کافی از نوع کار و نیز اثرات احتمالی آن بر روی بدن داشته باشیم تا بتوانیم اقدامات و وسایل لازم را تدارک ببینیم.
4) گازهای زیان آور:
گاز های حاصل از سوخت وسوز الکترود یا دیگر مواد جوشکاری بخصوص در یک محیط بسته میتواند بر روی بدن انسان اثرات زیان آوری داشته باشد. بنابراین در زمان جوشکاری در چنین محیط هایی باید از ماسک تنفسی و تهویه استفاده کرد.
همچنین در محیط های بسته از هواکش های مناسب جهت تهویه و خروج گازهای زیان آور استفاده نمود.
5) عینک های محافظ:
همانطور که پیش از این گفته شد یکی از وسایل ایمنی، عینک میباشد که می تواند سهم بسزایی در کاهش حوادث چشمی ایفا نماید، زیرا در زمان جوشکاری در اغلب موارد بدلیل بی توجهی، به گل جوش بدون استفاده از عینک محافظ تکانده میشود که به دلیل داغ بودن اگر به چشم اصابت نماید، می تواند باعث آسیب گردد.
موارد عمومی ایمنی درجوشکاری:
1. مجوز کار معتبر
2. نصب علائم هشدار دهنده در محل کار
3. بازرسی منظم از دستگاهها و لوازم با تهیه نمودن چک لیست های لازم
4. جوشکار باید از طرز کار خود و احتیاط هایی که در مورد خودش و دیگران باید رعایت کند اطلاع داشته و به اهمیت دقت در جوشکاری واقف باشد.
5. استفاده از وسایل ایمنی لازم که در انواع جوشکاری باید مورد استفاده قرار گیرند.
6. در صورتیکه جوشکاری در ارتفاع بیش از 5/1 متر انجام شود باید پیش بینی های لازم برای جلوگیری از سقوط جوشکار در اثر برق گرفتگی یا خطاهای دیگر بعمل آید، این کار ممکن است بوسیله نرده کشی و یا کمربند ایمنی وغیره بعمل آید.
7. در موقعی که جوشکاری متوقف می شود، جوشکار باید کلید اصلی دستگاه را زده و مدار را قطع نماید.
8. قبل از جوشکاری باید وسایل سنگین جوشکاری را که روی چرخ سوار شده اند کاملا مهار کرد که بطور اتفاقی شروع به حرکت ننماید.
9. پس از اتمام جوشکاری وقتی جوشکار محل تازه جوش را رها نمود و در جای دیگری مشغول جوشکاری میشود باید به ترتیب مناسبی آن منطقه را مشخص نماید که سایر کارگران با آن برخورد نکرده و نسوزند.
نکات ایمنی مربوط به جلوگیری از حریق:
جوشکاری باید در جایی انجام گیرد که مصالح آتش گیر در آنجا نباشد.
وقتی که از دستگاه جوشکاری سیار استفاده می شود در هر محل جدید قبل از شروع جوشکاری باید بازرسی بعمل آید و خطرات احتمالی ایجاد حریق مورد بررسی قرار گیرد.
وقتی که محل کار مشکوک باشد مسئله باید کتبا به مقامات صلاحیت دار اطلاع داده شده وکسب تکلیف گردد.
وقتی جوشکاری در مجاورت مواد آتش گیر صورت می گیرد باید دقت گردد که ذرات مذاب و روباره گرم با مواد مزبور تماس پیدا نکند و باعث ایجاد حریق نشود. در صورتی که دور کردن مواد مزبور از محل جوشکاری میسر نباشد در موقع جوشکاری باید روی آنها را با ورقه های سیمان و پنبه نسوز یا نظایر آن پوشانید.
ایمنی جراثقال:
تقریباً در تمامی صنایع نیاز به نقل و انتقال اجسام سنگین وجود دارد، یکی از متداول ترین دستگاههایی که در این رابطه مورد استفاده قرار میگیرد جراثقال می باشد که به لحاظ پیچیدگی سیستم ها و نوع کار خاص، دانستن موارد زیر و بکارگیری آنها از نظر ایمنی الزامی است.
ایمنی مهمترین مسئله ای است که راننده جراثقال باید به خاطر داشته باشد، چون با یک اشتباه ساده چندین نفر از کارگران کارگاه را خواهد کشت یا جراحاتی به آنها وارد خواهد نمود، که با هیچ قیمتی قابل جبران نخواهد بود. مسائل مطرح شده در ذیلنکات ایمنی است که باید یک راننده جراثقال رعایت کند و کوتاهی و قصور در آن جرم خواهد بود و شخص راننده مسئول و پاسخگو خواهد بود.
انواع جراثقال:
جراثقال شامل انواع مختلفی می باشد که متداول ترین آنها بدین شرح است:
1. نوع تلسکوپی: بوم آن به صورت کشویی بوده و قابلیت ازدیاد طولی دارد. در این نمونه برای استقرار جراثقال در هنگام کار حتماً باید از جک استفاده گردد (Out Rigging).
2. نوع بوم خشک: بوم آن بصورت قطعات فلزی می باشد که بوسیله پین و اشپیل به یکدیگر متصل می شوند بیشتر آنها دارای چرخهای زنجیری می باشد.
3. نوع tower crane: این نوع جراثقال در جایی ثابت می گردد و بوم آن دارای حرکت دوار می باشد.
4. نوع سقفی: این نوع جراثقالها بیشتر در shop مورد استفاده قرارمی گیرند.
متعلقات جراثقال:
جراثقال از قسمت های اصلی زیر تشکیل شده است:
سیستم های هیدرولیک شامل:
1. اهرم های اصلی کنترل جریان.
2. سیلندرهای باز کننده تلسکوپ بوم.
3. سیلندر بالابر بوم.
4. سیستم چرخش دستگاه حول محور 360 درجه (swing).
5. پمپ هیدرولیک.